Pierwsza kuchenka mikrofalowa powstała prawie osiemdziesiąt lat temu. Nie przypominała ona jednak tych urządzeń, które dziś znacznie ułatwiają nam proces gotowania. Prototypy mikrofalówek można było bardziej skojarzyć z lodówką – były niezwykle duże i ciężkie, a produktów zmieściło się tyle, ile dzisiaj w znanym nam, znacznie mniejszym akcesorium.
Rozwój nauki i techniki pozawala dziś zbadać wpływ emitowanych fal na żywność oraz zmianę zawartości witamin i minerałów. Czy więc podgrzewanie w mikrofalówce jest szkodliwe i ma negatywny wpływ na jedzenie?
Jak działa mikrofalówka?
Działanie tych urządzeń może wydawać się nieco skomplikowane. Dla osób, które na co dzień nie mają do czynienia z techniką i fizyką proces obróbki termicznej może kojarzyć się nawet z magią. Nic bardziej mylnego!
Każda substancja i ciało stałe zbudowane są między innymi z cząsteczek. Mikrofala – jak sama nazwa wskazuje wytwarza mikrofale, które na nie bezpośrednio oddziałują i wprawiają je w drgania. Substancją, która silnie pochłania fale elektromagnetyczne jest woda, a jak wiadomo znajduje się ona w większości produktów spożywczych. Wprawione w ruch cząsteczki wody zaczynają przekazywać swoją energię innym cząsteczkom potraw. W ten sposób już w kilka chwil wsadzony do urządzenia produkt zaczyna się podgrzewać.
Warto wiedzieć, że fale wytwarzane w urządzeniu nie przenikania poza nie. Siateczka, która znajduje się w mikrofalówce ma oczka, przez które promieniowanie mikrofalowe się nie wydostają. Te nieliczne, które mogłyby się uwolnić mają znacznie obniżoną moc przez co są bezpieczne dla zdrowia ludzi.
Czy podgrzewanie w mikrofalówce jest zdrowe?
Korzystając z mikrofalówki wiele osób zastanawia się, czy przygotowane w ten sposób jedzenie jest zdrowe. W Internecie bardzo często powielane są informacje na temat zmiany struktury jedzenia czy utraty cennych mikroelementów i witamin. Czy rzeczywiście tak jest?
Najwięcej witamin wytraca się w wodzie. Paradoksalnie więc, podgrzewanie posiłków na klasycznej płycie elektrycznej, indukcyjnej czy gazowej może mieć mniej korzystny wpływ na witaminy i minerały niż, gdy skorzystasz z mikrofalówki. Nie trzeba bowiem do niej dodawać wody ani tłuszczu, który dodatkowo zwiększa kaloryczność potrawy. Obecnie najlepiej zachowującym witaminy i flawonoidy procesem obróbki termicznej jest gotowanie na parze.
Warto jednak pamiętać, że nie wszystkie produkty nadają się do mikrofalówki. Tak jest w przypadku surowego mięsa. Jeśli decydujesz się podgrzewać w mikrofali wcześniej przygotowane i ugotowane mięso – nie ma ku temu przeciwwskazań. Natomiast to nie poddane wcześniej obróbce termicznej nie powinno być przygotowywane w mikrofali. Jedzenie w mikrofali nagrzewa się nierównomiernie i istnieje ryzyko, że nie wszystkie drobnoustroje zostaną zabite. Te natomiast mogą spowodować wiele różnych, groźnych chorób.
Jedzenie z mikrofalówki – wyniki badań naukowych
Badanie przeprowadzone w 2003 roku, a którego wyniki pojawiły się na łamach „Journal of the Science of Food and Agriculture” wskazuje na poważny problem strat flawonoidów i kwasu synapinowego. Te ważne składniki znajdują się m.in w brokułach a mają bardzo ważny wpływ na mózg i jego funkcjonowanie.
Podobnie Witamina B12, zespół naukowców z Kichi w 1998 roku odkrył, że zbyt długa obróbka w mikrofali powoduje zubożenie tej witaminy niemal o 50% w jedzeniu przygotowywanym w mikrofalówce.
William P. Kopp o kuchenkach mikrofalowych wypowiedział się tak: „Skutki spożywania potraw gotowanych w kuchenkach mikrofalowych są długofalowe i trwałe w ludzkim organizmie. Wartość mineralna i witaminowa jest na tyle ograniczona, że organizm nie ma praktycznie żadnych korzyści z takiego posiłku. Jednocześnie musi przyjąć cząsteczki, których nie jest w stanie rozłożyć”.
Jak podgrzewać jedzenie w mikrofali?
Trzeba zawsze używać dedykowanych pudełek lub zastawy. Przy plastikowych pojemnikach warto zwracać uwagę, czy posiadają oznaczenia, że mogą być bezpiecznie użytkowane w tym urządzeniu. Kateringi dietetyczne coraz częściej decydują się na dostarczanie żywności w dedykowanych do odgrzewania opakowaniach. Dzięki temu można uniknąć wytrącania się szkodliwych dla zdrowia substancji.
Warto również wiedzieć, że wszystkie metalowe naczynia nie nadają się do używania w kuchence mikrofalowej. Fale oddziałujące na takie przedmioty mogą powodować prądy wirowe, a konsekwencji naczynie się nagrzeje. Dodatkowo może powstać iskrzenie, które może mieć fatalne w skutkach konsekwencje.
Zalety i wady korzystania z mikrofalówki
Przygotowywanie jedzenia w mikrofalówce ma swoich przeciwników i zwolenników.
Do głównych zalet mikrofali należy szybkość przygotowywania posiłków i ich odgrzewania. Można również wymienić niskie zużycie prądu, ponieważ urządzenie podgrzewa w kilkanaście sekund.
Z wad korzystania z mikrofali można wymienić konieczność wybierania pudełek i zastawy dedykowanej do przygotowywania jedzenia. Problematycznie może być również czyszczenie, a także nauka wszystkich jej funkcji. Dzisiaj dostępnych jest coraz więcej urządzeń z rozwiniętymi możliwościami, co może ułatwić użytkowanie, choć na początku trzeba się tego nauczyć.
Podsumowując, przygotowywanie dań z mikrofali ma swoje wady i zalety. Oczywiście, niektóre witaminy mogą ulec zniszczeniu, jednak w porównaniu do gotowania w wodzie – mikrofalówka zachowuje ich o wiele więcej, tak samo, jak składników mineralnych. Według WHO jedzenie z mikrofali jest zdrowe, a wpływ promieniowania mikrofalowego na organizm użytkownika jest niewielki – wszystko dzięki specjalnym zabezpieczeniom. Warto jednak pamiętać o badaniach przeprowadzonych przez różnych naukowców, które wskazują na utratę witamin (np. B12) czy flawonoidów. Sposób przygotowywania w ten sposób jest na pewno wygodny, jednak nie warto korzystać z mikrofalówki jako alternatywy do przygotowania każdego dania – lepiej korzystaj z niej w razie konieczności.
Więcej informacji:
https://wnauce.pl/czy-mikrofale-sa-szkodliwe/
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1002/jsfa.1585
